Scholing van het hoogbegaafde kind

De basisschool

Hoogbegaafde kinderen passen zich over het algemeen binnen

een week aan.     Vaak hebben deze kinderen op de peuterspeelzaal

of chrèche al in de gaten dat ze anders zijn; ze ervaren de

wereld anders, ze zijn meestal sensitiever dan andere kinderen en

ze leren top-down in plaats van  bottom-up.  Kortom, deze

kinderen hebben echt behoefte aan een andere benadering

dan gemiddeld. Helaas gaan veel scholen nog steeds uit van het idee

dat het hoogbegaafde kind genoeg heeft aan wat extra stof

en misschien vanaf groep zeven een plusklas.

Voor hoogbegaafde kinderen is het echter belangrijk dat zij al

vroeg gezien worden.  Zo kunnen zij van jongs af op de juiste

manier begeleid en uitgedaagd worden. De grootste valkuil voor deze kinderen is namelijk dat ze geen leerstrategieën aanleren

  en dat ze geen idee hebben hoe ze  hun, vaak magnifieke, geheugen moeten inzetten. Gevolg: slechte cijfers en een verwijzing

naar een te laag schoolniveau, met niet zelden als resultaat dat  de leerling niet in staat is om zijn middelbare school af te

maken, laat staan een (universitaire) studie te volgen.

De middelbare school

Tegen de tijd dat hoogbegaafde kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, hebben ze vaak al een moelijke

 basisschooltijd achter de rug. Het zijn niet zelden onderpresteerders geworden, die zich hebben aangepast aan het niveau in

de klas. Zelfs als deze kinderen nog hoge scores halen op de cito-toetsen, wil dat niet zeggen dat ze niet onderpresteren!

Er wordt alleen niet hoger gemeten.

De meeste hoogbegaafde kinderen hebben hooggespannen verwachtingen van het voortgezet onderwijs: nu gaat het gebeuren,

nu mogen ze excelleren.  Het tempo in de brugklas ligt echter vaak erg laag en het jaar is er vooral op gericht om iedereen op

een gelijk  basisniveau te krijgen. De leerlingen herhalen daarom veel en voor hoogbegaafde kinderen is er niet veel nieuws te

leren. Een grote teleurstelling dus.

Weinig aansluiting

Ook op de middelbare school is ongeveer 2,5 procent van de leerlingen hoogbegaafd. Op het gymnasium ligt dat

percentage misschien iets hoger, omdat de meeste hoogbegaafde leerlingen daar terecht (zouden moeten) komen. Maar het

blijft voor de jongeren moeilijk om mensen tegen te komen die net zo snel denken, verbanden leggen en kennis opslaan als

zij. Daarnaast hebben hoogbegaafde jongeren, net als hoogbegaafde basisschoolleerlingen, vaak andere interesses, andere

humor en een andere kijk op normen en waarden dan hun klasgenoten.  Aansluiting vinden en vrienden maken kan dus moeilijk

zijn voor hoogbegaafde jongeren.

Gebrek aan leerstrategieën en oplossingsvaardigheden

Veel hoogbegaafde kinderen hebben op de basisschool nooit geleerd hoe ze moeten leren. Dat is jammer, want daardoor gaan

ze op de middelbare school vaak onderuit zodra de hoeveelheden stof te groot worden om met één enkele blik te begrijpen en

te onthouden. Zo kan het gebeuren dat uw hoogbegaafde kind of leerling in het voortgezet onderwijs ineens onvoldoendes

gaat halen: hij of zij heeft geen leerstrategieën en weet dus niet hóe je woordjes of jaartallen moet leren. Leren is voor

deze jongeren vaak een heel nieuw concept. Bovendien hebben ze vaak van jongs af aan complimenten gekregen over

hun enorme kennis, maar meestal niet voor hun inzet en doorzettingsvermogen. Velen hebben dan ook het idee dat leren en

hard werken voorbehouden is aan anderen. Niet uit arrogantie, maar omdat ze hun hele basisschooltijd alles moeiteloos

hebben gehaald. Ze zijn zelden of nooit gestimuleerd om uit hun comfortzone te komen en om eens dingen te doen die moeilijk

zijn en die leerstrategieën  en andere vaardigheden vereisen.